Klinik psikolog

|

nilufertutuncu

Psikoloji alanındaki lisans eğitiminin ardından klinik psikoloji alanında lisansüstü eğitim alan kişidir. Lisansüstü eğitim uzmanlık eğitimidir. Psikolojinin herhangi bir alanında yüksek lisans yapan kişi uzman psikolog olur. Ancak hangi alanda uzman olduğuna göre unvanı değişir. Kinik psikoloji alanında uzmanlaşmış kişi klinik psikologtur. Klinik psikolog -tabi ki kabul ederse- danışanıyla terapötik ilişki çerçevesinde eğitimini aldığı terapi ve psikolojik destek hizmetlerini verir.

Terapötik ilişki nedir?

Danışan ile terapist arasındaki ilişkidir. Bu ilişki danışanın hayatındaki diğer tüm insanlarla kurulan ilişkilerden farklıdır. Psikoterapideki en önemli faktör, danışan ile terapist arasında, danışanın faydasına yönelik işbirliğinin gösterilmesidir. Terapötik ilişki oluştuğunda danışan kendini açmaya istekli olur.

Psikoterapi nedir?

Terapist ile danışanın profesyonel ilişki içinde olduğu asgari düzeyde de olsa sonuç elde etme motivasyonuyla terapötik ilişki kurulmasıdır. Bu ilişkide terapist danışanı anlamak ve amacını değerlendirmek için çeşitli psikolojik teknik ve becerileri kullanır. Psikoterapi sürecinde danışan duyguları, düşünceleri ve davranışları hakkında kazanımları olur. Bu süreç danışanın olaylara karşı sağlıklı başa çıkma becerileriyle nasıl yanıt vereceğini öğrenmesine yardımcı olur.

Psikoloğumu sevmedim

Terapinin başlarında terapötik ilişkinin oluşmadığı ya da uyumsuzluk olduğu düşünülebilir. Bu düşünce terapistle paylaşılıp nedeni üzerinde konuşulabilir ve ilişkinin kurulamayacağı düşüncesi sürüyorsa terapist, başka bir meslektaşına yönlendirme konusunda yardımcı olacaktır. Bazen bu durum terapist açısından da yaşanabilmektedir. Yani terapist, danışanı ile terapötik ilişki kuramadığını düşünüp meslektaşına yönlendirme yapabilmektedir. 

İyi bir klinik psikolog

İyi bir klinik psikoloğun bazı temel görüşme becerilerine sahip olması beklenir. Bu temel becerilerden bazıları:

  1. Profesyonel klinik görüşmeyle ilgili etik kuralları bilmek
  2. Farklı yaştaki bireylere,  sosyal sınıf ve aile yapılarına, kültürel geçmişlere, entelektüel işlevlere,  etnik kimliklere, cinsel yönelimlere sahip danışanlarla uyum sağlayabilmek ve onlarla terapötik ilişki kurabilmek.
  3. Danışanın (varsa) aldığı tanı ve değerlendirme bilgisini etkin ve verimli biçimde edinebilmek.
  4. Danışana uygun  psikoterapi yöntemlerini ve tekniklerini belirleyip uygun şekilde uygulayabilmek.
  5. Danışanın psikoterapi teknik ve yöntemlerine tepkilerini fark edip değerlendirip yorumlayabilmek.
  6. Terapistin kendini durdurabilmesi (kendi içsel konuşmalarını ve önyargılarını dinlemek yerine kendi duygu ve düşüncelerinin ötesinde danışan için terapi odasında olmak. Yönlendirici olmamayı başarabilmek ve “bir şeyler yapmak” dürtüsüne karşı koyabilmek)
  7. Danışanın kendini ifade etmesi için teşvik etmek
  8. Yeterli değerlendirme yapmak ve bu değerlendirme ışığında danışanın ihtiyaçlarını, terapi hedeflerini belirlemek

Klinik psikolog neden yönlendirmez, yol göstermez? 

  1. Yönlendirmeci olmayan dinleme yaklaşımı uygulandığında terapistin “bir şey yap ve onu kesinlikle doğru yap” dürtüsüyle başa çıkmasına yardımcı olur.
  2. Bu yaklaşım terapötik ilişkide daha az sorun yaratma veya hedefi kaçırma ihtimali yaratır
  3. Yönlendirmeci olmayan dinleme tutumu, danışana kendi kendini yönlendirmesi açısından bağımsızlık sağlar. Bu yaklaşım danışanın kişisel tavır, seçim ve davranışlarına saygıyı getirir. Terapistin bu alanı açması danışanın saygı gördüğünü hissettirir ve muhtemelen geliştirici bir memnuniyetle sonuçlanır.

Yönlendirmesiz görüşmenin zorlukları nelerdir?

  1. Yönlendirme yapmadığı için terapistin deneyimsiz olduğu düşünülebilir ve bu terapist için rahatsız edici olabilir. 
  2. Danışan terapiye bir uzman önerisi alma beklentisiyle geldiyse yönlendirmesiz görüşme, baştan savmacı algılanabilir.

Klinik psikolog ilk seansta ne sorar?

Psikoterapi sürecinin ilk seansı terapist; danışanın kişisel bilgilerini, terapi geçmişini, terapiye geliş nedenini sorar. İlk psikoterapi seansı danışan ve danışanın ihtiyaçları hakkında bilgi toplanır. Terapistin sorduğu sorular, aldığı eğitimler ve mesleki deneyimine göre değişiklik göstermektedir.

Yorum yapın